Haadkategory: Frysk-Fryslân
16 juli 2018
HENK WOLF - In de aftiteling van een film zie ik altijd heel veel functiebenamingen langskomen. Van veel daarvan is de inhoud mij onbekend, zeker bij buitenlandse films. Bij een 'assistant directeur' kon ik me echter wel wat voorstellen. Die benaming zag ik laatst aan het einde van de film Médecin de campagne. Een 'directeur' is net zoiets als een 'régisseur' en dat is een [...]
6 juli 2018
GERBEN DE VRIES - De lêste tiid wurdt der in protte diskussiearre oer de negative kanten fan it 'kolonialisme'. Guon lju fine dan daliks dat stânbylden en strjitten, dy't bygelyks ferwize nei J.P. Coen, ferdwine moatte. Der falt fan alles oer te sizzen, mar dêr't it yn wêzen om giet, is dat der altyd minstens twa kanten oan in histoarysk ferhaal sitte. Yn de koloniale [...]
5 juni 2018
ARJAN HUT - (ympresjes fan it redaksjelokaal op it Oranjewoud Festival) “hoe werkt dit?” (fn famke fan in jier as tsien nimt plak achter in remmington-typemasine alle tweintich stuoltsjes binne al in oere beset) “goh wat ouderwets!” (achter de measte typemasines sitte bern & bern der steane ek olivetti's & olympia's & vendexen guon hingje as rick wakeman yn syn glittercape oer de [...]
4 juni 2018
HENK WOLF - Yn de wurdboeken fine jo as oersetting fan it Nederlânske 'lijn' it wurdsje 'line'. Doch komt yn 'e praktyk it wurdsje 'lijn' ek yn it Frysk foar. In ynterferinsje, sille guons sizze. Negearje, feroardielje en net tefolle oer prate, dat idee. Moast er mei in potlead lykwols in streek op papier sette, sa sei de dichter, dan wie dat yn it [...]
6 april 2018
HENK WOLF - As wy prate, dan dogge wy in soad dingen tagelyk. Wylst wy wat sizze, betinke wy alfêst wat it folgjende wurdt dat wy sizze wolle. Dat is in ôfgryslik kompleks proses. It is dan ek gjin wûnder dat it wolris misgiet. Meastal pikke wy ûnbewust ien wurd, ek al soe in oar wurd ek prima kinne. Inkeldris giet dat mis, dan [...]
19 maart 2018
ELSKE SCHOTANUS - Wa’t koartby yn de Prinsetún yn Ljouwert wie, sil opmurken ha dat dêr oan in houten bousel wurke wurdt: it Talepaviljoen MeM. Mirjam Vellinga, projektmeiwurker by de Afûk, giet oer de programmearring. Net allinne yn it Frysk wurdt in relaasje lein tusken de mem en de taal, sawat alle talen ha dêr in ekwifalint foar. Net frjemd dus dat de foarm [...]
12 maart 2018
ELSKE SCHOTANUS - Verdeeld over het jaar, als onderdeel van het programma van LF2018, organiseert de Stichting TIJD – beheerder van de ecokathedraal in Mildam en de Le Roy tuin in Heerenveen – workshops waarin theorie en praktijk van het ecokathedrale denken van Louis G. Le Roy (1924 - 2012) worden behandeld. Het ochtendprogramma wordt verzorgd door kunsthistoricus Huub Mous, eerder werkzaam bij Keunstwurk en [...]
16 februari 2018
GERBEN DE VRIES - Emigraasje, flechtlingen, yntegraasje, it binne de grutte wurden fan dizze tiid. Hjoed-de-dei wurdt der faak negatyf oer de flechtlingeproblematyk skreaun. Der soene benammen 'gelukzoekers' by sitte, ekonomyske flechtlingen, dy't har heitelân ûntflechtsje om hjir in better bestean op te bouwen. Dit skeat my sa yn 't sin doe't ik lêsten in nijsgjirrich boekje trochlies. It wie skreaun troch in man dy't [...]
23 januari 2018
HENK WOLF - Onderstaande zin klinkt veel mensen raar in de oren - mij ook. Ik hoor namelijk bij een groep mensen die bij het onzijdige woord neefje het betrekkelijk voornaamwoord dat verwachten. Er zijn mensen die een heel ander taalgevoel hebben. Zij gebruiken altijd die om naar mensen te verwijzen. Ze gebruiken dus niet het woordgeslacht voor hun keuze van het betrekkelijk voornaamwoord, maar een [...]
28 december 2017
MARITA DE JONG - Dirk Bruinsma oer bysûndere edysje fan de Slachte ‘Us rinners binne goud wurdich’ Twa dagen de Slachte rinne of ien dei? Yn 2018 kinne de dielnimmers kieze. Beropskuierder Durk Hibma hat foar dizze spesjale edysje, dy ’t op 31 augustus en 1 septimber plakfine sil, in hiel bysûndere rûte gearstald. Hibma, sels in fanatyk rinner, hy leit de [...]
18 december 2017
JEROEN WIERSMA - Een fijnmazig stelsel van kanalen, wijken en sloten, ooit gegraven voor het vervoer van het vele turf dat hier in de 17de en 18de eeuw op grote schaal werd gewonnen tekent het landschap rondom Haulerwijk. Het is de woonplaats van Chris Beuker (1946), schrijver van het boek 'Communistisch verzet in Friesland 1925-1945'. Niet geheel toevallig was dit ook één van de plaatsen [...]
13 december 2017
BOUKE SLOFSTRA - 1. Twalytsetaligens Yn myn stúdzjetiid haw ik mei it Berber ompield. Dat wol sizze, ik kin mei help fan wurdboeken en sa wat ienfâldige teksten lêze. Dan is it fansels wol spitich dat it der mar sa’n bytsje Berber te lêzen is. Dy taal wurdt amper skreaun. Helte minder as it Frysk. Ien dy’t beide talen thús leard hat is Malik Azmani, [...]
8 december 2017
HENK WOLF - Oft mear minsken it wurd 'gowe' koenen, frege myn eardere buorman Arjan Hut op Facebook. Hy hie it brûkt yn in stik dat er foar syn wurk by Omrop Fryslân skreaun hie. "Moast it opsykje om wis te wêzen oft it wol in besteand tiidwurd is en net allinnich it soarte fan taal dat inkeld yn jins holle bestiet." Ik tink [...]
7 november 2017
ELSKE SCHOTANUS - Fan april 2018 ôf sil der yn de Ljouwerter Prinsetún in soad te belibjen wêze. De Taletún, in projekt fan Lân fan Taal, is rjochte op bern fan de basisskoalleleeftiid, wat net betsjut dat der foar grutte minsken net ek te genietsjen falt. Sibe Jan Kramer, Bouke Groen en Machiel Braaksma betinke en ûntwerpe de objekten dy’t plak krije sille yn it [...]
1 november 2017
MELIZA DE VRIES - Ik houd van de rotonde van Joure. Naast het bord ‘Provinsje Fryslan’ het eerste teken dat ik bijna thuis was. Op de achterbank begon het aftellen: Joure, Heerenveen, Beetsterzwaag en dan afslag Drachten Centrum. Het buitenland lag inmiddels drie uur achter ons. Mijn zusje sliep op mijn linkerschouder. Het cassettebandje was gesmolten: Alfred Jodocus Kwak spetterde, pieterde en paterde zo langzaam [...]
31 oktober 2017
EELTSJE HETTINGA - (Nov. 2017) Op de billboards oan de grutte highwegen fan Denison nei Dallas wie ein jierren njoggentich in biedwurd te lêzen dat my, tinkend oan de yn Dallas fermoarde presidint John F. Kennedy, altiten weroan fernuvere: ‘If you liked the show, you love the city.' Kennedy waard op Dealey Plaza deasketten doe’t er tegearre mei syn frou Jacqueline (‘Jacky’) yn in iepen [...]
30 oktober 2017
HENK WOLF - Yn de HEMA wurdt net mear op berneklean set dat se foar jonges of foar famkes binne. As jo dit stik lêze, tinke jo grif: och ja, dat wie ek sa, mar no't ik oan it skriuwen bin, is it efkes it mediahaipke fan 'e wike. Dat haipke hat wol wat nijsgjirrichs, want it lit minsken neitinke oer sosjalisaasje. Sosjalisaasje is it [...]
24 oktober 2017
HENK DILLING - Bijna zestig jaar geleden opende het eerste Nederlandse verpleeghuis voor ouderen met psychiatrische problemen haar deuren: Nieuw Toutenburg in Noardburgum. Het huis speelde een pioniersrol bij de erkenning en herkenning van de psychogeriatrische patiënt. Langzaam maar zeker werd deze niet langer gezien als 'een hopeloos geval', maar als iemand die recht heeft op goede verpleegkundige, paramedische en medische zorg. Over de geschiedenis [...]
23 oktober 2017
JULIA VAN BOHEMEN - De greidefûgel is hot. Sa bot sels dat se ûndertusken mei beide poatsjes midden yn it kulturele fjild telâne kommen is. Wat hat de natuer oan dat fjild fol keunstsinnige oandacht foar de skries? Is it in trend om natuer mei kultuer te ferbinen? Bern jouwe ditkear it antwurd. Op syk nei wêr’t de ferbining sit en oft dy sinfol is, [...]
26 september 2017
HENK WOLF - As regel krije tiidwurden yn it meartal de útgong -e of -je: wy prate, jim rekkenje, de buorlju sliepe. Der is ien tiidwurd dat dy útgong yn de skriuwtaal faak kwytrekket. Dat tiidwurd is ha(wwe). Wy hawwe en wy ha komme op skrift beide foar. Yn 'e sprektaal binne sokke wurden der folle mear. Ik lês faak stikken fan begjinnende Fryskskriuwers en [...]
