HENK WOLF - Alde kunde fertelde ris hoe dreech oft se in Afûk-kursus fûn: al dy wurden foar blomkes, fûgeltsjes en oare bisten - en dan de wurden foar de lûden dy't dy bisten makken. 'Snetterjende guoskes', 'âljende kij', se hie der wol oan om dat allegear yn 'e holle te krijen. It moderne Afûk-materiaal sjocht der wat oars út, mar no noch kin men [...]

HENK WOLF - Der binne Fryske bewegers dy't poerrazend wurde as ien de taal fan Van Dale en it NOS-journaal 'Nederlânsk' neamt. 'Hollânsk' moat it wêze. Der binne ek guont dy't de emoasjes net ynhâlde kinne as ien it hat oer 'Hollandse kost', 'oud-Hollandse spelen' of 'Heel Holland bakt'. En as ien it weaget om yn it Nederlânsk de namme 'Friesland' te brûken ynstee fan [...]

HENK WOLF - Sûnt ein 2020 wurkje ik foar de Oldenburgische Landschaft as taalfunksjonaris foar it Sealterfrysk. Dat is ien fan de trije soarten Frysk, njonken it Westerlauwerske Frysk dêr't dit stikje yn skreaun is en it Noard-Frysk dat yn it uterste noarden fan Dútslân praat wurdt. It Sealterfrysk is fan de trije Fryske talen de lytste, mei sa'n tûzen oant twatûzen sprekkers, ferdield oer [...]

ONNO FALKENA - Bedrige talen ynspirearje Burjat-om-utens Natalia Papaeva ta persoanlike fideokeunst Natalia wilde nog niet alles weggeven van het werk wat ze gaat maken. Maar ik wilde haar natuurlijk wél als performance kunstenaar in beeld brengen. Zo ontstond het beeld met de witte bolletjes. Dat beeld vind ik heel mooi geworden, en Natalia zelf gelukkig ook. Ze schrijft : ‘.....my performances are like that. [...]

WENDY KENNEDY - Keunstner Ahilan Ratnamohan wol mei it projekt Pidgin X fan Explore the North yn Ljouwert in demokratyske taal meitsje. Hy sjocht dat talen soargje foar in machthierargy. Sels is hy grutbrocht mei it Ingelsk. Hy fielt dat hy dêrmei macht erve hat en dat sit him net lekker. Ahilan is opgroeid yn Australië. Syn Sri Lankaanske heit en mem kieze der bewust [...]

BOUKE SLOFSTRA - Kinst net altyd krije watst wolst. En dat is no ienkear sa, spitigernôch. You can’t always get what you want, seit in ferneamd lietsje yn it Ingelsk. Eltsenien hat wolris foar himsels útfûn dat sokke sinnen net letterlik betsjutte wat se sizze. Do ek, bêste lêzer (ik bin eefkes sa frij om jo te dookjen). Want as ik sis datstó tefreden wêze [...]

BOUKE SLOFSTRA - ‘Ik wurkje noch eefkes troch, mar aanst sille wy te reedriden.’ Dy sin is geef Afûk-frysk. Yn ‘e sprektaal wurdt dat al gau: ‘ik bliuw noch eefkes wurkje(n), mar aanst geane wy reedride(n)’. Dy sin is oerset Hollânsk. Je kinne yn geef Frysk ommers wol ‘sitten bliuwe’, mar net ‘wurkje(n) bliuwe’. It feit dat sokke ynslûpsels har plak yn ‘e Fryske sprektaal [...]

HENK WOLF -  De westlike helt fan Fryslân seit 'lilk' en de eastlike helte seit 'lulk' om de emoasje oan te jaan dy't minsken bekrûpt as in oar wat misdien hat. It kaartsje by dit artikeltsje lit dat moai sjen. It is makke troch de Fryske Akademy, op basis fan in dialektenkête út 1978 en ik ferwachtsje eins net dat der sûnt dy tiid in [...]

HENK WOLF -  Er is een regionaal verschil tussen Noord-Nederland en de rest van het Nederlandse taalgebied wat betreft het gebruik van de woorden 'voor/achter/onder/boven'. Het is geen keihard verschil en mogelijk wordt het ook kleiner, maar in het noorden is er een sterke neiging om van die woorden aparte bijvoeglijke naamwoorden te maken, terwijl je in West- en Zuid-Nederland eerder samenstellingen tegenkomt.   Ik [...]

HENK WOLF -  De medeklinkers [r] en [d] lijken erg op elkaar, althans als je de tongpuntvariant van de [r] gebruikt. Af en toe hoor ik van studenten dat ze als kind op spraakles moesten, omdat ze de [r] niet konden zeggen en dat ze dan eerst leerden om bijvoorbeeld 'pe-dei' te zeggen en dan via de [d] daarin bij de uitspraak 'prei' met tongpunt-r [...]

HENK WOLF -  Okkerdeis krige ik de fraach wat de Fryske oersetting fan it Nederlânske 'heks' wie. De fraachsteller hie yn it Grinslânsk 'wikster' heard en woe witte oft dat yn it Frysk ek brûkt waard. Ik tink dat in protte minsken hjoed de dei by it Nederlânske 'heks' alderearst tinke oan Disney-heksen, dus oan boaze âldwyfkes dy't toverje kinne. Dat is fansels in frij [...]

HENK WOLF -  Sa goed as ik it wit, hyt in leppel oeral yn Fryslân 'leppel'. In 'mes' hyt ek wol 'mês' en in 'foarke' kin ek as 'forke', 'förke' of 'fjarke' troch it libben gean. Beheinde fariaasje dus. De bekendste wat gruttere fariaasje yn nammen foar keukenark, is dy yn de namme foar de platte dingen dêr't minsken har iten op lizze. Dat wurdt [...]

HENK WOLF -  Ik meitsje mysels wiis dat ik op syn minst ien wurd oan it Frysk tafoege ha: falbile yn 'e betsjutting fan it Ingelske deadline. As ik gelyk ha, dan haw ik dat yn 1996 betocht foar in folder fan jongereinferiening Frysk Ynternasjonaal Kontakt, dêr't ik doe lid fan wie. It wurd is dêr doe diel wurden fan it ferieningstaaleigen en om't der [...]

REITZE JONKMAN -  Yn de earste Moanne fan dit jier (en op it webstek) hat Wim Aalbers (û.o. fan de Taalgids foar ut Franekers) in dúdlike reaksje Stadsfrys as dialekt tussen Frys en Nederlâns/Stadsfries, een ‘Mearke’ of actuele werkelijkheid? jûn op de taalhistoaryske analyze fan it Stedsk yn Fryslân fan Arjen Versloot en my Der wie ris in mearke en dat hiet fan Stedfrysk yn [...]

HENK WOLF -  In skoft lyn brûkte ik yn in artikeltsje in sitaat út in folksferhaal, optekene troch Ype Poortinga. Yn dat sitaat kaam it wurd 'fertutearzgje' foar. Dêr reagearre ien op: moast it net 'fertutearzje' wêze? Dat kin fansels ek. Ik sis it sels ek sûnder dy -g- fan Poortinga en sa stiet it ek yn de wurdboeken. Mar wa't yn it Wurdboek fan [...]

HENK WOLF -  "Wat is it Fryske wurd foar werkplaats?" frege ien my lêsten. Dat wie út de mûle fan dy persoan wat in nuvere fraach. Ommers, it wie in gewoane Frysktalige Fries, wurkpleats is in heel gebrûklik wurd en it is boppedat maklik yn de wurdboeken te finen. De fraach is tink yllustratyf foar de ûnwissichheid dy't in protte Friezen ha as it oer [...]