Haadkategory: Frysk-Fryslân
14 juni 2013
HENK WOLF - Wa't de Fryske ferzje fan Facebook brûkt, kin it wurdsje leuk oanklikke as in berjocht him wol oanstiet. Op de websites fan de Afûk is it wurd 'leuk' heel wat kearen te finen. Foar guon Friezen is dat in griis. It ferset tsjin nije wurden kin heel lang duorje. Skriuwadviseur Jan Renkema karde yn syn Schrijwijzer fan 2005 it wurd 'middels' noch [...]
10 juni 2013
BOUKE SLOFSTRA - De Twadde Keamer is, koart sein, tsjin de ‘erkenning’ fan it Nedersaksysk as ‘streektaal’ (RTV Noord 05-06-2013). Dat is in moaie oanlieding om in pear stellingen oer it ‘Nedersaksysk’ en anneksen del te skriuwen. Ik bedoel hjir moai yn ‘e betsjutting fan ‘gaadlik’, net fan ‘noflik’; lit dat dúdlik wêze. [1] Wat wy Nedersaksysk neame (Twintsk, Drintsk en sokken mear) is feitliken [...]
7 juni 2013
HENK WOLF - De oerienkomsten tusken it Frysk en it Ingelsk komme net trochdat dy twa talen sa nau besibbe binne. En it santjinde-ieuske Frysk fan Gysbert Japiks, dat wy meastentiids Midfrysk neame, is eins in betide foarm fan Nij-Frysk. Dat binne samar twa ferrassende ynsichten út it boek Fryslân, land van talen. Een geschiedenis fan Reitze Jonkman en Arjen Versloot. It boek is in [...]
23 mei 2013
BOUKE SLOFSTRA - Automatisearring, dêr sit de oast yn alle opskuor en trelit oer de stavering. Om myn part sizze jo automatisearing, en skriuwe jo it sa. Mar ûnthâld it wurd. Want tsjintwurdich is de wurdboekerij net mear in kwestje fan kaartsjes dy’t by de A begjinne en by de W ophâlde, mar fan digitale bestannen dêr’t jo alles yn fine kinne wat jo sykje [...]
16 mei 2013
PIETER BREUKER - De Fryske Akademy liket it hêft yn eigen hannen nommen te hawwen troch de provinsjale opdracht om in standertwurdlist foar de stavering op te stellen tagelyk ‘eefkes’ út te wreidzjen mei in list fan standertwurdfoarmen (ferplichte foar it skreaune Frysk yn ûnderwiis en offisjeel ferkear) en ‘ek goed-wurdfoarmen’. By dy eigenmachtige útwreiding giet it yn de taljochting dus net mear om de [...]
14 mei 2013
De tredde Moanne - Live fan dit jier wurdt holden op tiisdei 14 maaie. Ditkear in temajûn oer de kânsen fan de Fryske waadkust. De jûn bestiet út in lêzing troch lânskipsarsjitekt Peter de Ruyter en in debat. Yn it debat stiet de stelling ‘Fryslân hat him ôfkeard fan de see’ sintraal. Debatlieder foar dizze jûn is Klaas Sietse Spoelstra. - Tiisdei 14 maaie, 20.00 - 21.00 [...]
13 mei 2013
BAUKE TUINSTRA - Leeuwarden stelt zich kandidaat voor Hoofdstad Week van de Smaak in 2015. Dit maakte de Leeuwarder wethouder Isabelle Diks bekend tijdens het Fries Food Festival in de hoofdstedelijke Harmonie. Het is nadrukkelijk de bedoeling dat het project Fryslân-breed wordt getrokken. Zo wordt een verband gelegd tussen smaak en onze provincie. En daarmee tussen voedsel en het landschap. De provincie Fryslân heeft het [...]
9 mei 2013
GERBEN DE VRIES - It wie de wiete dream fan de Nederlânske yngenieurs en boeren fan fuort nei de oarloch. Lis in dyk om in stik wetter, meitsje der in droege polder fan en foarmje grutte, liniaalrjochte kavels lânbougrûn: de dream fan in yngenieur. Dan dy fan de boer: gjin lytse stikjes grûn mear yn it âlde lân, mar tenei buorkje op nije en tige [...]
7 mei 2013
HENK WOLF - Provinciale Staten van Friesland hebben besloten de officiële Friese spelling te wijzigen. Het beruchtst is de nieuwe regel voor de schrijfwijze van de oe-klank. De nieuwe regel zegt dat er een oe wordt geschreven als het 'duidelijk overeenkomstige Standaardnederlandse woord' die ook heeft. In andere gevallen wordt een û geschreven. Die regel zou eenduidig en makkelijker leerbaar zijn. Laten we eens bij [...]
3 mei 2013
NYNKE VAN DER ZEE - Freed 15 maart presintearre skriuwer, frisist en sporthistoarikus Pieter Breuker it earste eksimplaar fan in kultuer-histoaryske keatskalinder oan deputearre Jannewietske de Vries. In jier fol keatshistoarje en kultuer, sekuer útsocht en ûnder wurden brocht yn tolve tema’s. De kalinder einiget mei it desimber-tema keunst en lit dat no krekt wer aktueel wêze ôfrûne moanne mei de feiling fan in sulveren [...]
18 april 2013
MARRE SLOOTS - It is april en dat betsjut dat op tal fan plakken yn Fryslân wer omtinken jûn wurdt oan de oarloch. Sa barde it ek by de betinking fan de befrijing fan Fryslân, op 15 april 1945. Hja stiene stil by de mânlju en froulju út it ferset dy’t de oarloch net oerlibbe hienen. Mar wa wiene dat eins, dy fersetsstriders? 'It ferset' [...]
17 april 2013
HENK WOLF - "De brêgeman rûn tusken de kij troch werom nei it tsjerke." Komt de boppesteande sin jo nuver oan? Dat die er my ek, doe't ik him in pear wike lyn tsjinkaam yn in oersetopdracht fan in studint. Al te folle omtinken joech ik der earst net oan, mar dat feroare doe't ik deselde sin noch in kear as fiif tsjinkaam. Fansels is [...]
22 maart 2013
NYNKE VAN DER ZEE - Grutte ferhalen oer lytse fûgeltsjes Mei it ferskinen fan de earste ljippen op in sinnige maitiidsdei is dêr ek syn nije boek. Skriuwer Sake Pieter Roodbergen fan Akkrum hie’t him net moaier winskje kinnen. Wylst de earste eksimplaren parmantich troch de Fryske greide stappe, leit op ‘e keukentafel syn eigen briedsel, wêr’t er hast twa jier oan wurke hat. ‘Kieviten [...]
13 maart 2013
'Taalryk Europa - belied en praktyk yn Fryslân, Nederlân en Europa', in sympoasium by de Fryske Akademy yn Ljouwert, op 13 maart. It Language Rich Europe projekt hat taal en taalbelied ûndersocht yn mear as tweintich lannen en regio's. Ut it ûndersyk docht bliken dat meartaligens yn Nederlân noch fierder ûntwikkele wurde kin: de oerheid leit de klam op it Nederlânsk, yn it ûnderwiis wurdt in [...]
12 maart 2013
HENK WOLF - "Gearticuleerd een dialect spreken is vrijwel onmogelijk." Ik citeer hier een zekere Wim van Ingen, blijkbaar een deskundige op het gebied van articulatie. Foneticus is hij vermoedelijk niet, dan had ik zijn naam wel gekend, dus waarschijnlijk is hij logopedist of neuroloog en verwijst hij naar opzienbarend nieuw onderzoek waarover in de taalkundige vaktijdschriften nog niet gepubliceerd is. Van Ingen presenteert zijn [...]
12 maart 2013
De 17-jierrige Sannemaj Betten út Sint Jabik wûn snein de eerste priis tidens de Fryske foarrondes fan Kunstbende yn de Lawei yn Drachten. De Sintjabuerster wûn yn de kategory taal. It tema wie diskear ‘Helden’ en dat levere bysûndere acts op. Neist it tema ‘taal’ die multitalint Sannemaj ek noch mei yn de kategoryen ‘Muzyk’ en ‘Ekspo’. Gefeliciteerd! En nu? “Nu op naar de landelijke [...]
15 februari 2013
TSJOMME DIJKSTRA - Yn Museum Belvédère iepenet op 23 febrewaris in tentoanstelling dêr’t skilderijen fan de keunstneresse Paula Modersohn-Becker te sjen binne. It giet om skilderijen dêr’t se de lanlike omjouwing fan it Dútske doarpke (har eardere wenplak) Worpswede op útbylde hat. It is nijsgjirrich dat dy samling skilderijen fan Modersohn-Becker in kear yn in Frysk museum te sjen is. Fanwege de ferneamdens fan de [...]
14 februari 2013
HENK WOLF - Skriuwe jo 'gearkomste' of skriuwe jo 'fergadering'? Grutte kâns dat jo kieze foar de earste foarm. Yn it Standertfrysk is 'fergadering' min ofte mear yn 'e ban dien. Sa'n wurd, dat dúdlik sjen lit dat it fan Hollânsk komôf is, beskôgje Fryskskriuwers manmachtich as 'min Frysk'. Ik kin net folle minsken dy't har ôffreegje wat 'min Frysk' no krekt betsjut. Of in [...]
13 februari 2013
GERBEN DE VRIES - De nije keninginne Maxima ferklearre in stikmannich jier lyn dat se ‘de’ Nederlânske’ identiteit net fine koe. Dêr waard doe nochal spotsk oer dien. Oer de Fryske identiteit binne ûndertusken al moai wat provinsjale bibleteken folskreaun. Guon wolle sels hawwe dat de Friezen lije under it besef fan in traumatysk ferlies, fan har taal of wa wit fan de ferneamde [...]
13 februari 2013
MARCEL MÖRING - Wolkom yn lânsdiel Noard. Of sil it Grofridrenthia hjitte, wêr’t wy no wenje? Sjocht der bêst autentyk út, ast dat sa opskriuwst. It Frysk Saksyske Bûn, oars? As de plannen fan it kabinet trochgeane, om de provinsjes gear te foegjen ta fiif lânsdielen, sil it noch behoarlik yngewikkeld wurde om sinfolle nammen te betinken. Hoewol’t de noarderlingen bêst mei elkoar opsjitte kinne, [...]
